Mehmet Sezai 1975 yılında kaybettiği Uşak’ı arıyor

Uşak'ta saat tamirciliği yaparak geçimini sağlayan Mehmet Sezai Keyvanoğlu, 6. Kitabı olan, “Bir Zamanlar Uşak” adlı kitabını satışa sundu. Keyvanoğlu, Uşak’ın 1975 yılından bu yana tüm gelenek,görenek ve kaybolan değerlerini gelecek nesillere aktarmak amacıyla 10 yıllık bir çalışma ile kitabını oluşturduğunu kaydetti.

Uşak'ta saat tamirciliği yaparak geçimini sağlayan Mehmet Sezai Keyvanoğlu (61), 2 üniversite mezunu olması ve 6 kitap yazmasıyla dikkat çekiyor. Deden babaya geçen saat tamirciliğinden kopmayan Keyvanoğlu, 2'si şiir olmak üzere 6 kitap yazdı. Üniversite yıllarında tiyatroya ilgi duyan ve oyun yazarlığı da yapan Keyvanoğlu, eğitiminin ardından baba ocağına döndü ve çocukluktan öğrendiği saatçiliği yapmaya devam etti. Keyvanoğlu, "Yaptığım hiçbir işte parayı önemsemedim. Aile geleneğimden ve edebiyattan kopmadan hayatımı sürdürüyorum" dedi.

KİTAP YAZMAK YAŞAM SEVİNCİ OLDU

İlk ve orta öğretimini Uşak'ta tamamlayan Keyvanoğlu, babası Fahrettin Keyvanoğlu'nun saat tamirhanesinde de çıraklık yaptı. Saat tamirciliği dedesi Çivrilli Mustafa Işıklı'ya dayanan Keyvanoğlu, eğitimini hiç aksatmadı. Gazi Eğitim Enstitüsü'nden mezun olan Keyvanoğlu, boş zamanlarını hep kitap okuyarak geçirdi. Edebiyata olan ilgisi yüzünden tekrar sınava girdi ve İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü'nü kazandı. 1972'de baba ocağına dönen Keyvanoğlu, öğretmen ya da memur olmayı düşünmedi. Geçimini baba mesleğiyle sürdürme kararı veren Keyvanoğlu, edebiyatla da ilgisini hiç koparmadı.

Tamirhanesindeki ilginç olayları sık sık not eden Keyvanoğlu, şiirler de yazdı. Üniversite yıllarındayken 'Çevre' adlı bir tiyatro oyunu yazan ve sahneleten Keyvanoğlu, 2006'da 'Sen Hep 5 Dakika Kala Gel' isimli şiir kitabını çıkardı. 2009'da 12 hikâyenin yer aldığı 'Gurbet Türküsü' nü, aynı yıl yayınlanan, “Eski Uşak’ta Sosyal Hayat”, 2010’da “Çıkmaz Sokak” adlı şiir kitabı, 2012 yılında yayınlanan, “Bir Masal Şehriydi Uşak” ve son olarak da bu kitabın devamı olan 2016 yılı baskılı, “Bir Zamanlar Uşak” adlı kitabını hayranları için satışa sundu.

“O ESKİ UŞAK YOK OLDU”

Son kitabı, “Bir Zamanlar Uşak” kitabının, “Bir Masal Şehriydi Uşak” kitabının devamı olduğunu belirten Keyvanoğlu, “Bir Masal Şehri Uşak kitabını tam 7 yılda hazırladım. Son kitabım Bir Zamanlar Uşak için ise 3 yıl araştırma yaptım. Yani Uşak için yazdığım bu iki kitaba 10 yılımı verdim. Sonuçta, 518 sayfa gelecek nesillere bie eser bırakmanın mutluluğunu yaşıyorum” dedi.

Mehmet Sezai Keyvanoğlu, söyleşimizde, Uşak ile kitap yazma gereksiniminin nasıl doğduğunu da şöyle açıkladı: “Kim ne derse desin Uşak, 1975 yılından sonra büyük bir değişim ve dönmüşüme uğradı. Bu iyi mi oldu? Kötü mü oldu? Orasını bilemem. Ancak, Uşak’ın eski naifliği ve güzelliği unutularak yok olmaya başladı. İşte tam bu noktada ben de kaybolan o eski Uşak’ı aramaya başladım. O araştırmanın sonucunda da bu iki kitap doğdu. Uşak’ta 1975 den sonra nelerin yok olduğunu sizlere anlatayım. Ayrıntıları kitabımda var ama olsun. Yine de o eski ve naif Uşak’ı bir hatırlayalım. Hatırlayalım ki; gelecek kuşaklara da hatırlatalım istedim.

Uşak Çocuk Kent, Erdoğan'ın sesini taklit eden Muhammet Nur Nahya'nın da katılımıyla açıldı Uşak Çocuk Kent, Erdoğan'ın sesini taklit eden Muhammet Nur Nahya'nın da katılımıyla açıldı

Örneğin Uşak’ın bir bağ kültürü vardı. İnsanlar bağlara gider, orada köz ateşinde çömlek kebabı, alacadene pişirir, çay demlerdi. Sohbetler eder, oyunlar oynardı. Hatta, gelin olacak kızlar bağı olmayan ailelere gelin gitmek istemezdi.

Sadece bağlar mı? Özellikle soğuk kış gecelerinde evlerde sobalarda kestane közlenir, helvalar çekilirdi. Yüzük saklamaca gibi çeşitli oyunlar oynanır, güzel sohbetler yani yarenlikler yapılırdı.

Uşak’ın en eski mahalleleri olan Aybey, Doğala, islice, Karaağaç, Köme, Kemalöz, İslice Işık, Bozkurt, Ünalan ve Özdemir Mahallerinde pek çok evde terkos suyu yoktu. Evlerde çamaşır günü olur, mahalle çeşmeleri veya bahçedeki tulumbalardan su çekilerek çamaşır yıkanırdı. Çamaşır yıkamak bile bir ritüel gibiydi.

Annelerimiz birleşir mahalle fırınlarında ekmek, pide, peksimet ve bazlama gibi yiyecekler yapardı. O günler çocukluğumuzun bayram günleriydi. Hangi birini sayayım? Ya sokak düğünlerine ne demeli? Üç gün üç gece süren düğünler olur, damatlar davul zurna eşliğinde sokakta giydirilirdi.

O zamanlar bir masal şehriydi Uşak. Çocuk oyunları bile kayboldu. Çocukluğumuzun, sobilisi, toplu sobilisi, kuyu kazmacası, sek seki, yakar topu hepsi kaybolup gitti. İşte son kitabımda, Uşak’ın kaybolan bu değerlerini hatırlatmaya çalıştım. Kendi çocuklarım bile, bizim suyu nasıl temin ettğimizi, nasıl aydınlandığımızı, nasıl ısındığımızı, ne yediğimizi içtiğimizi bilmiyor. Kitabımda bunarlı anlattım. Yani 1975 yılından sonra kaybolan Uşak’ı bulmaya çalıştım da denilebilinir.

UŞAK 1975 YILINDA NEDEN KAYBOLDU?

İşte kitabımın can alıcı noktası bu soruda gizli. Cevabı ise tek kelime: “TELEVİZYON” Televizyon, Uşak’ta yaygınlaştı herkes, örfünü adedini unuttu. Uşaklı, beyaz camın tutsağı oldu. Evet, dünya evlerimize girdi. İnkâr edecek değilim. Gel gelelim bizi biz yapan değerlerden uzaklaştırdı. Yemeğimiz değişti, yürüyüşümüz değişti. Birlik beraberliğimiz yok oldu. Televizyon icat oldu, mertlik bozuldu. Şimdiki gençlerin her biri bir elektronik dehası. Bilgisayarları, akıllı cep telefonları süper kullanıyorlar. Ama iki Allah kelamı etmesini bilmiyorlar.

Benim kitabımda eski Uşak’ın yemekleri var, oyunları var, gelenekleri, görenekleri, düğünleri, bayramları ne ararsan var. Dersen ki; “Ey Mehmet Sezai… Senden önce yazılan Uşak ile ilgili kitaplardan senin yazdığının ne farkı var? Efendime söyleyeyim şu farkı var: Birincisi benim kitabımda, Uşak’ın konusunda uzmanlaşmış esnafından tut da yüz yaşını devirmiş aksakallı koca yaşayan tarihlerin ağzından çıkan bir harfi bile değişmemiş yaşayan bir tarih var.

Efendime söyleyeyim başka ne var? Orijinal vesikalar var. Olayları anlatan o tarihlerde çekilmiş bol bol fotoğraflar var. 1975 yılı öncesi kaybolan Uşak var. Daha ne olsun? Ben de bunu anlatmaya çalıştım.”

Mehmet Sezai Keyvanoğlu’nun usta kaleminden çıkmış, “Bir Zamanlar Uşak” adloı son eserini aşağıdaki adresten temin edebilirsiniz.

İstanbul Saat Galerisi

Mehmet Sezai Keyvanoğlu

Köme Mahallesi Yücelti Sokak No 10/A Uşak

Tel: (0 276) 215 63 57

Cep: 0 505 861 86 05

Editör: TE Bilişim