Kurşunlu Cami’nin adı; “Cami-i Eybek” olarak değiştirilsin
Uşak Tanıtım ve Kültür Gönüllüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Alp Arslan Dur, son araştırmasında, Aybey Mahallesinde bulunan yaklaşık 700 yıllık Kurşunlu (Büngüldek) Camisinin isminin Aybey Cami olarak değiştirilmesi gerektiğini savundu. Dur, bu konuda dernek olarak da girişimde bulunacaklarını açıkladı.
SALİH KILINÇ (ÖZEL HABER)
Uşak Tanıtım ve Kültür Gönüllüleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Alp Arslan Dur, ilginç bir istekte bulunarak, Aybey Mahallesinde bulunan ve yaklaşık 700 yıl önce inşa edilen Kurşunlu (Büngüldek) Camisinin adının, “Aybey Camisi” olarak değiştirilmesi gerektiğini savundu. Dur bu talebinin gerekçesi olarak, “Cami-i Eybek ismine Kurşunlu camisi avlu içinde bulunan onarım görmüş şadırvan üzerindeki kabartmalı yazıda rastlandığını caminin gerçek adının kullanılması gerektiğini kaydetti.
.jpg)
16.YÜZYILDA UŞAK MAHALLELERİ
Aybey Mahallesi ve Kurşunlu Caminin ilk isimleri ve nereden aldığı yönündeki araştırmaları hakkında bilgi veren Alp Arslan Dur, “16. yüzyılda Uşak Mahalleleri konusunda bir araştırma yaptım. O dönemde de şehir ve kasabalar kendi içinde mahallelere ayrılmaktadır. Her bir mahalle cami ve mescit gibi bir dini yapı çerçevesinde kurulmuştur. 19. yüzyılın ikinci yarısına kadar mahalle imamı hem dini hem de yönetici olarak görev yapmaktadır. Cami ve mescitler bir ibadet yeri olmakla beraber, mahalle ahalisi arasındaki çeşitli meselelerin halledildiği yerlerdir. Devlet merkezinden gelen çeşitli konulara dahil tebligatlar, burada halka açıklanmakta ve görüşülüp, yerine getirilmektedir. Mahaller dini, mesleki ve kültürel yönden birbirinden farklı gruplardan teşekkül etmiştir. Bu mahallerin kurucuları, kendi toplulukları içinde saygı duyulan ve lider konumunda olan kişilerdir. Mahaller çoğunlukla bu kurucunun ismi ile anılmaktadır” şeklinde konuştu.
MAHALLELER CAMİ VE MESCİT ÇEVRESİNDE OLUŞTURULDU
Uşak şehrinde 1520, de on mahalle, 1570,de ise 12 mahalle bulunduğunu belirten Dur, “Bu mahalleler, cami veya mescit etrafında kurulmuş mahaller ve kişi ismi taşıyan mahaller olarak ikiye ayrılmaktadır. Bir cami veya mescit etrafında kurulmuş olan mahaller şunlardır:
CAMİ MAHALLESİ
HACI HASAN MESCİDİ MAHALLESİ
HACI SIDDIK MESCİDİ MAHALLESİ
MEMİ ÇELEBİ MESCİDİ MAHALLESİ
AYBEĞ MESCİDİ MAHALLESİ
MEŞHED MESCİDİ MAHALLESİ
HACI HIZIR MESCİDİ MAHALLESİ
SÜLEYMAN FAKİH MESCİDİ MAHALLESİ
HACI YARARLU MESCİDİ MAHALLESİ
KASSAB HASAN MESCİDİ MAHALLESİ” bulunduğu bilgisini verdi.
“AYBEĞ:KİŞİ ADLI İSİM KÖKENLİDİR”
Bu bilgilerden yola çıkarak, Aybey mahallesinin adının “Aybeğ mescidini (Cami-i Eybek-Kurşunlu Cami) hizmete açan -Aybeğ- adlı kişiden aldığı kanısına ulaşabileceği kanısına varılabilecğini öne süren Dur, tezini şu bilgilerle destekledi: “Aybeğ mescidi kuruluş yıllarında mescit olarak görev vermiş, muhtemelen Osmanlı döneminin ilk yıllarında ise minare eklenerek Cami-i Eybek adını almıştır.
Cami-i Eybek ismine Kurşunlu camisi avlu içinde bulunan onarım görmüş şadırvan üzerindeki kabartmalı yazıda rastlıyoruz. Bu yazıda şu bilgiler mevcuttur:
“Rahmete vasıl olacak Seyit Ahmet dünyadan
Kardeşi Seyit Mehmet ruhuna kıldı karin
Cami-i Eybek şadırvanını tamir eyleyip
Şad-ı handan eyledi ruhuna anın pek yakın
Her kaçan görse müslüman çağırır
Alup abdest kıl namazı bi namaz olma sakın”
Sonuç olarak: 16.yüzyılda “Aybeğ mescidi” etrafında kurulan mahalle, kurucusu olduğu Aybeğ adlı kişiden almaktadır. Mahalleye ve mescide adını veren AYBEĞ adındaki kişi hakkında bilgi yoktur. AYBEĞ adı Türkçe kökenli bir ad olup, Germiyan beyliği son dönemi ve Osmanlının Uşak’ı hakimiyetine aldığı ilk dönemlerde yaşadığı düşünülmektedir.
Aybeğ ismini devşirilmesi ise şu şekilde gerçekleşmiştir.
AYBEĞ –EYBEK-AYBEY.”
Dur, caminin gerçek adı “Cami-i Eybek” e kavuşması için başta Uşak Valisi Seddar Yavuz olmak üzere tüm Uşak yöneticileri ile dernek olarak temasa geçeceklerini de belirtti.
