Uşak'ta 11 ayın sultanı Ramazan, 2025'e de pazardaki sebze ve meyve fiyatlarına yapılan zamlarla başladı. Hafta ortasında kilosu 50 TL olan domates 70'e ve 80 TL olan patlıcan da 100 TL'ye yükseldi. Pazardaki fiyat artışları etiketlere 1 hane daha eklerken, benzer artışlar hemen hemen bütün sebze ve meyve türlerinden görüldü.
Pazarcı esnafı ise geçtiğimiz hafta görülen yoğun soğuklar nedeniyle ürünlerin don tuttuğunu ve bu hafta gelenlerin daha pahalıya mal olduğunu aktarıyor. Pazarcı esnafı, fiyat artışının haldeki yükselişte kaynaklandığını iddia etti.
Arz ve talep dengesi nedeniyle, piyasada oluşan gıda enflasyonuyla beraber tüketim oranı da yükseliyor. Günde 1 öğün eksik yenmesine rağmen gıda tüketiminin artması, akla ve mantığa uymayan bazı durumları da akıllara getiriyor.
BU FİYAT ARTIŞLARI, MERKEZ BANKASI’NIN HEDEFLERİNİ DE TUTTURMASINA ENGEL OLUYOR
Fiyatlardaki artışlar, Türkiye’nin bütün il ve ilçelerinde yaygın olarak görülüyor. Piyasanın şu anda satın alma ve almama arasında kaldığı “erken seçim” söylentileri ve artan fiyatların enflasyonist baskı unsuru oluşturması nedeniyle, Ramazan ayından önce market ve pazarlara bir dizi denetimler yapıldı. Denetimleri ağırlıklı olarak İl Ticaret Müdürlükleri gerçekleştirdi ve geçtiğimiz günlerde sadece Uşak’taki 63 esnafa yaklaşık 320 bin TL ceza yazıldı.
Dönemsel ve bazı meslek gruplarının tutumu nedeniyle artan fiyatlar, Merkez Bankası’nın enflasyon hedeflerini ve buna paralel olarak da politika faizi kararlarını etkiliyor. Artan enflasyonla mücadele için politika faizini artıran Merkez Bankası’nın kararı, reel piyasada nakit sıkıntısına ve paraların faizde park etmesine yol açıyor.
Politika faizinin yükselmesi, dolar ve TL kuruna da etki ederek, ihracat yapan sanayiciye kadar tesir ediyor. Uşak’ta veya Türkiye’nin başka bir ilindeki pazar fiyatları artışı, kelebek etkisiyle enflasyon, faiz ve kur çıkmazının oluştuğu bir sarmala götürüyor.
Merkez Bankası’nın Ocak 2025’teki enflasyon hedefini yüzde 21'den yüzde 24'e çıkarması da bunun en somut örneği olarak karşımıza çıkıyor.