Uşaklı yerel tarihçi ve Uşak Araştırmalar Derneği Başkanı Ömer Aşçı, Ulu Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk'ün Uşak'ın kurtuluşunun ardından Ruaf Bey'e attığı önemli telgrafı paylaştı. Aşçı, şu paylaşımı yaptı:

18 Eylül 1922 UŞAK

Müttefik Devletler Ordusu İstanbul Merkez Karargâhı, Mustafa Kemal Paşa’nın Uşak Cephesinden Türkiye Büyük Millet Meclisi İkinci Başkanı Rauf (Orbay) Paşa’ya verdiği talimatları 18 Eylül 1922 tarihinde İngiltere Savunma Bakanlığı Savaş Ofisi’ne gönderdiği şifreli telgrafta şöyle aktarılmaktadır;

Uşak’ta öğrenci ve emekliye çay 1 TL oldu! 2000 TL’ye düğün yapmak artık mümkün! Uşak’ta öğrenci ve emekliye çay 1 TL oldu! 2000 TL’ye düğün yapmak artık mümkün!

No:199

İstanbul Müttefik Kuvvetler Komutanlığından Savaş Ofisine

İzahat

2295 şifresi, 17 Eylül 1922

1. Güvenilir bir ajanımızdan aldığımız bir habere göre; Rauf Bey, Uşak’ın ele geçirilmesinden sonra Mustafa Kemal’den şu şekilde bir telgraf aldı: "Balkanlar'da entrika başlat. Gerekirse bu amaçla yarım milyon pound (yarım milyon pounda denk gelen Türk lirası) gönder ve Bulgaristan Başbakanı Stamboliyski'den kurtul. Bolşevikleri de Balkanlar'da sorun çıkarmak için kullanmalıyız."

2. Aynı haber kaynağı, Milliyetçilerin son askeri harekattan önce Bulgaristan'a Dedeağaç sözü vermeye hazırlandığını ancak şimdi sadece Kavalla ‘yı teklif etme niyetinde olduklarını belirtiyor. Milliyetçilerin yorumu, eldeki bilgilerle Mustafa Kemal'in siyaset tarzıyla örtüşmeyen bir şekilde Stambolinsky'yi tasfiye etmeye çalıştığını teyit ediliyor.

3. Aynı haber kaynağı, Milliyetçilerin son operasyonlardan önce Dedeağaç'ı Bulgaristan'a vermeyi taahhüt ettiğini, ancak şimdi Milliyetçilerin sadece Kavala ‘yı teklif etmeye istekli olduğunu belirtmektedir. Yorum. Ulaşılabilir bilgilere göre, Milliyetçilerin, Stambolinsky’yi Mustafa Kemal'in politikasıyla örtüşmeyen bir pozisyondan çıkarmaya çalıştıkları doğrulandı.

4. Fuat Bey'den emir alan Bulgar-Milliyetçi çeteleri Trakya'daki faaliyetlerini artırıyor. Doğrulanmamış raporlar, Trakya'ya cephane ve silah sevkiyatının yapıldığını göstermektedir.

5. Dedeağaç'ta rakip Yunan partileri arasında olayların yaşandığına dair söylentiler dolaşıyor. Yunan dördüncü Kolordu'da disiplinin çok kötü olduğu aşağıdaki nedenlerden dolayı düşünülmektedir: (a) Anadolu'dan 1910-1918 doğumlu askerlere terhis edilme sözü verilmiş olması, (b) Anadolu'dan gelen tüm birliklere gelişi güzel izin verilmesi.

No:199

G.O.C. Allied Force,Konstantinople to War Office

Paraphrase

Description.1800-18.09.1922

Record.1000-19.09.1922

2295 cipher 17th September, 1922.

1. It is reported by a usually reliable agent that following capture of Ushak Raouf Bey received a wire from Mustapha Kemal as follows "Commence intrigue in Balkans. If necessary send half million pounds (Turkish) for the purpose and getting rid of Stambulinsky. We must get Bolsheviks to cause trouble in Balkans also".

2. Same agent states that Nationalists were prepared before recent operations to promise Dedeagach to Bulgaria but now Nationalists are only willing to offer Kavalla. Comment. It is confirmed by information available that Nationalists are endeavouring to remove Stambolinsky whose policy does not coincide with that of Mustapha Kemal,

3. Fouad Bey's Bulgarian-Nationalist bands are increasing their activity in Thrace. Shipment of stores and arms into Thrace is indicated by unconfirmed reports.

1. 4.Rumours are current that disturbances have occurred in Adrianople between rival Greek parties. For following reasons discipline in Greek fourth Corps is considered very bad: (a) Promised demobilisation of clases 1910 to 1918 from Asia Minor, (b) grant of indiscriminate leave to all troops from Asia Minor.

F.O. 371/7891/E. 9677

 

Editör: TE Bilişim