Uşak'ta tartışılan Çarşamba pazarı nasıl kuruldu?

Uşak’ın son dönemlerde en çok tartışma konusu olan Çarşamba pazarı nasıl kuruldu? Bu sorunun cevabını Prof. Dr. Mehmet Karayaman’ın yazdığı Alaettin Ergönenç’in hatıraları veriyor.

Uşak’ta son dönemlerde taşınması ve Çarşı Uşak isimli projeyle tartışma konusu olan pazaryerinin kökü çok eskiye dayanıyor. 1917 doğumlu Ergönenç’in çocukluğunda var olan Uşak pazarları, bugün kurulduğu yerdeydi.

Kitapta Ergönenç’in tarifine göre İl Müftülüğü binasından, Jandarma Komutanlığına kadar Pazar kuruluyordu. O dönemde Nuri Şeker Caddesi’nde olan Jandarma komutanlığından Mende Pazarına kadar büyük Pazar kuruluyordu. Ergönenç’in aktardığına göre kentteki büyük en büyük Pazar günü Perşembe’ydi. Sonradan bu Çarşamba oldu.

Halı pazarının bulunduğu bölgede taşıma işini o dönemde at arabaları yapıyordu. Eski garaja yakın olan bölgede, bugün bu gelenek kamyonetlerle devam ediyor. Halı pazarının yanı sıra kentte bir de Tuz Pazarı bulunuyordu. Tuz Pazarı, eski belediye binasının yanındaki Ziraat Bankası’nın arka tarafındaydı. Yörükler, peynirlerini satarlardı. Aynı Yörükler yılın belli döneminde Aydın'daydı.  Burada aynı zamanda bir Tuz Pazarı Camii de vardı. Peynir tuzlandığı için buraya tuz pazarı adı verildiği tahmin ediliyor. Yöresel ürünlerin satıldığı alanın hemen karşısı zamanla belediye binası oldu. Aynı belediye binası da bugün Yöresel Ürünler Çarşısına dönüştü.

Ergönenç, Uşak’taki köylünün Müftülük ve Jandarma Komutanlığı olarak tarif ettiği bölgeye getirdiğini aktarıyor. Burada köylünün ürünlerini Uşaklılar satın alıyor. Aynı ürünler, İzmir’den gelen tüccarlara akşam saatlerinde satılıyor. Bu şekilde bir ekonomik döngü, o dönemdeki toplumu ayakta tutuyordu.

Çarşamba pazarının bulunduğu bölgede bugün Çarşı Uşak projesi uygulanacak. Zamanla burada Ayakkabıcılar Çarşısı da oluştu. Kentteki sivil toplum kurumları, buradaki tarihi dokunun göz önüne alınmasını istedi. Çarşı Uşak projesinin uygulanacağı alan, Uşak’ın 1 asrı aşkın süredir var olan bir bölgesini etkileyecek.

Son dönemlerde kentteki en çok tartışılan konunun başında Çarşamba pazarı geliyor. Çarşamba Pazarı’nın taşınmış olması ve şu andaki yerinin hala açık oluşu tepki topluyor. Esnaf sık sık kapalı bir alanda hizmet veremediği için sitem ediyor. Çarşamba pazarının Çarşı Uşak kapsamında nasıl bir hal alacağını ise zaman gösterecek. Çünkü proje tam anlamıyla henüz açıklanmış değil.