Uşak’ta milletvekili seçilmenin matematiği…
14 Mayıs seçimleri için son 1 haftaya giriyoruz. Önümüzdeki Pazar günü, önümüzdeki dönemin Cumhurbaşkanını ve milletvekillerini seçeceğiz.
Genelde bir dizi anket yayınlandı ve anket yasakları başladığı için bu furya sonlandı.
Uşak’ta herkesin sorduğu soru, kim kaç milletvekili alır? Seçim kaç kaç olur?
Bu sorular çok sorulmaya başlandı ve iddiaya girenler de var. Kimi takım elbisesine, kimi yemeğine iddiaya giriyor.
Deyim yerindeyse şu anda bir vekil toto oynanıyor.
Hangi parti kaç oy alsa, kaç vekil çıkarır sorusu da akıllarda yer ediyor.
Bu soruyu daha önce AK Parti’nin SKM’sinde görev alan (bugüne kadar hiç aday adayı olmayan) ve şu anda siyasetle ilgili hiç konuşmak istemeyen ve adını şimdi yazsam zırrr telefonu çalacak olan bir ağabeyime sordum. Ona bu konuyla ilgili bilgi sahibi olduğum kadar kısmı anlattım ve doğru olup olmadığını teyit ettirmek istedim.
Dedim ki sen yıllarca bu işin içinde oldun ve bu hesabı neye göre yapıyorlar? Birinci partinin aldığı oy, ikinci parti ve üçüncü parti neye göre vekil çıkarıyor?
Bana verdiği cevap şu:
“Senin hesabın doğru. Ama ben yine de bu konuyla ilgili kısa bir özet geçeyim. Diyelim ki, birinci parti AK Parti 90 bin oy aldı ve bu 1 vekil olur. İkinci parti CHP ve 60 bin oy aldı ve bu ikinci vekil olur. Şimdi bugüne kadar Uşak’ta 1 AK Parti ve 2 CHP’ydi. Buraya kadar hiçbir sıkıntı yok. Esas iş 3’üncü sıradaki vekilde oluyor. İYİ Parti birinci olan AK Parti’nin oyunun yarısından 1 fazla alırsa vekil çıkarabiliyor. Fakat AK Parti’nin oyunun yarısı 3’üncü olan partinin aldığı oyu geçiyorsa, 3’üncü vekili AK Parti çıkarır. Yani protokol de şöyle olur: En çok oy alan partinin birinci sırası, ikinci oy alan partinin birinci sırası ve hangi partiden 3 çıkarsa o.
Yani bu hesabı kısaca formüle edelim;
A PARTİSİ; 90000
B PARTİSİ: 70000
C PARTİSİ: 45001
Böyle bir tablo olursa 1-1-1
Birinci olan parti 3’üncü olan partinin aldığı oyu katlarsa, o zaman 2-1 oluyor.
Eğer bir partinin aldığı oy diğer 2 partinin oyu 3’e katlarsa (diğer partiler birinci partinin yarısının altında kalırsa) da 3-0 oluyor.”
MUHAMMET GÜR GİDER Mİ?
En çok merak edilen konu da Uşak’ta 7 Haziran benzeri bir tablo olabilir mi sorusuyla başlayan ve Muhammet Gür gider mi sorusuyla biten kısım.
Benim yaptığım küçük bir inceleme bunun teknik olarak olanaksız olmadığını ortaya koyuyor.
Muhammet Gür, 2019 yerel seçimlerinde belediye başkan adayıydı ve şu andaki tüm hesaplar ve söylemler 2018’deki genel seçime göre yapılıyor.
Oysa bakılması gereken bir nokta da 2019’daki İl Genel Meclisi sonuçları.
Neyse ki seçime çok az bir süre kaldı ve Pazar günü herkesin merakı giderilecek.
MERAL EDENLER İÇİN SEÇİM HESABIYLA İLGİLİ LİNK
https://tr.wikipedia.org/wiki/D%27Hondt_sistemi
YAZAN: ALİ ARASLI
